چک‌لیست بررسی استانداردهای عمومی سیم‌کشی ساختمان
برخی از استانداردهای عمومی سیم‌کشی که باید در بررسی سیستم برق ساختمان رعایت شود بدین صورت است:
• تمام سیم‌کشی‌های داخلی ساختمان اعم از توکار و روکار باید از درون لوله‌های مخصوص برق ساختمان (تراکینگ‌ها) عبور کنند.
• این لوله‌ها باید در زمان نصب خالی باشند. سیم‌ها و کابل‌ها بعد از تکمیل لوله‌کشی برق از داخل آنها عبور داده شوند.
• سیم‌کشی‌هایی که در زیر کف قرار دارند باید از لوله‌های فولادی یا پلاستیکی عبور کنند.
• حداقل اندازه قطر درونی لوله‌های برق برابر 3/1 است. این قطر با توجه به تعداد سیم‌های عبوری تغییر خواهد کرد.
• لوله‌های سیم‌کشی روکار باید با سقف یا دیوار تماس نداشته باشند و حداقل 6 میلی‌متر با آنها فاصله داشته باشند.
• بست‌های مورداستفاده در سیم‌کشی‌های روکار باید به صورت دو پیچه باشند. انجام دادن این نوع از سیم‌کشی‌ها با سیم‌های چندلایه مانند بندهای پلاستیکی یا بست‌های میخی مجاز نیست.
• اشباعات و اتصالات بایستی توسط ترمینال‌های پیچی انجام شود.
• در هر قسمت از لوله‌کشی اجرا شده بین جعبه تقسیم با سایر تجهیزات نباید بیشتر از چهار خم ۹۰ درجه قرار بگیرد.
• در لوله‌کشی‌ها نباید از لوله‌بُر استفاده کرد. برای تکه کردن لوله‌ها از اره استفاده می‌شود و سپس قسمت‌های تیز آن را صاف می‌گردد.
• در صورت تعویض کردن نوع لوله باید در جای تغییر آن جعبه قرار داد.
• در سیم‌کشی باید تا عمق ۱۰ میلی‌متر از سیم‌های مربعی تک مفتولی همراه با عایق پی‌وی‌سی استفاده کرد.
• برای اتصال لوله‌کشی به دستگاه‌های لرزشی مانند موتور باید از لوله‌های فولادی قابل انعطاف با بوش مناسب استفاده گردد.
چک‌لیست فنی بررسی سیستم برق ساختمان
برای بررسی سیستم برق باید برخی از موارد را به صورت خاص مورد سنجش و کنترل قرار داد. در ادامه شما را با انواع مختلف این چک‌لیست‌ها آشنا خواهیم کرد.
چک‌لیست ظرفیت فیوز
برخی از استاندارهای ظرفیت فیوز که در بررسی سیستم برق ساختمان به آنها توجه می‌شود عبارت‌اند از:
- حداقل ظرفیت ۲۰ آمپر برای فیوز اصلی
- حداقل ظرفیت ۲۰ آمپر برای فیوز کولرگازی
- حداقل ظرفیت 25 آمپر برای فیوز ساختمان
- حداقل ظرفیت 16 آمپر برای فیوز پریزها
- حداقل ظرفیت ۱۰ آمپر برای فیوز روشنایی
- حداقل ظرفیت 16 آمپر برای فیوزهای سوکت
چک‌لیست فواصل استاندارد در سیم‌کشی
برخی از فواصل استانداری که در بررسی سیستم برق ساختمان حائز اهمیت است، بدین صورت هستند:
- رعایت حداقل 2 سانتی‌متر فاصله بین کابل‌ها و دیوار
- رعایت حداقل 1 متر فاصله بین جعبه‌فیوز تا لوله‌های گاز و آب
- رعایت حداقل ۱۵۰ الی ۱۷۰ سانتی‌متر فاصله بین جعبه‌فیوز و کف
- رعایت حداقل 30 الی 50 سانتی‌متر فاصله بین آویز لامپ‌ها و سقف ساختمان
- رعایت حداقل 30 الی 40 سانتی‌متر فاصله بین پریزهای مختلف مثل برق، آنتن و تلفن تا کف
- رعایت حداقل 120 سانتی‌متر فاصله بین پریز و کف حمام
-رعایت حداقل 60 الی 120 سانتی‌متر فاصله بین پریز و کف آشپزخانه
- رعایت حداقل 110 الی 120 سانتی‌متر فاصله بین کلیدها و کف ساختمان
- رعایت حداقل 15 الی 25 سانتی‌متر فاصله بین قوطی‌ها و چارچوب ساختمان
- رعایت حداقل 140 الی 150 سانتی‌متر فاصله بین پنل و گوشی آیفون نصب‌شده و کف
- حداکثر فاصله پریزها از یکدیگر برابر ۳ متر و از درب‌ها برابر ۱.۵ متر است.
چک‌لیست سطح مقطع سیم‌ها در سیم‌کشی
انواع سیم‌هایی که در سیم‌کشی ساختمان استفاده می‌شوند، دارای سطح مقطع‌های مختلفی هستند. برخی از استانداردهای مربوط به این سطح مقطع‌ها عبارت هستند از:
- سطح مقطع ۴ میلی‌متری برای سیم‌های اصلی برق
- سطح مقطع ۱.۵ میلی‌متری برای سیم‌های روشنایی
- سطح مقطع ۲.۵ میلی‌متری برای سیم‌های مربوط به پریزها
- سطح مقطع ۲.۵ میلی‌متری برای سیم‌های مخصوص کولر آبی
- سطح مقطع ۴ میلی‌متری برای سیم‌های مخصوص کولرگازی
چک‌لیست کلیدها در سیم‌کشی
برای نصب کلید و پریز باید استاندارهایی را رعایت کرد در ادامه برخی از این استانداردها که در بررسی سیستم برق ساختمان مورد توجه قرار می‌گیرد را به شما معرفی می‌کنیم:
- ۱۱۰ الی ۱۲۰ سانتی‌متر فاصله کلیدها از کف ساختمان
-۳۰ الی ۴۰ سانتی‌متر فاصله پریزها از کف ساختمان
- ۶۰ الی ۱۲۰ سانتی‌متر فاصله پریز آشپزخانه از کف
- حداکثر 3 متر فاصله بین پریزها
- حداقل ۱.۵ متر فاصله پریزها از درب
چک‌لیست نظارت تأسیسات الکتریکی سازمان نظام‌مهندسی
سازمان نظام‌مهندسی برای بررسی مهندسین ناظر برق در مرحله لوله‌گذاری و کابل‌کشی قبل از پوشش لوله‌ها تهیه و تنظیم کرده است. آشنایی با این چک‌لیست برای شما به عنوان یک متخصص برقکار خالی از لطف نیست:
1) اجرای لوله‌گذاری بدون سیم در کف رعایت شده است.
2) موارد ایمنی در نصب تابلوهای موقت و سیم‌کشی موقت در کارگاه رعایت شده است.
3) لوله‌گذاری سیستم‌های جریان ضعیف و برق‌رسانی به صورت مستقل انجام شده و لوله‌های روشنایی و پریز نیز مجزا هستند.
4) لوله‌کشی توکار در دیوار به صورت عمودی و افقی (30 سانتی‌متر زیر سقف) و در عمق 15 میلی‌متر و در کف در عمق 30 میلی‌متر و ماهیچه‌کشی انجام شده و مهاربندی در سقف و دیوارها به صورت مناسب اجرا شده است.
5) استاندارد لوله‌گذاری رعایت شده و تعداد، جنس و قطر لوله‌های برق‌رسانی و جریان ضعیف مورد تأیید، استاندارد و مطابق نقشه است.
6) سیستم جریان ضعیف مشروط به اینکه ولتاژ هادی‌ها از ولتاژ نامی عایق‌بندی هادی‌ها بیشتر نباشد، می‌تواند مشترک باشد.
7) هیچ لوله‌ای از کف آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی عبور نکرده است (عدم تعبیه قوطی اطراف سینک و پریز در حمام).
8) ارتفاع نصب و فاصله بین قوطی‌ها و تجهیزات نصب ثابت مطابق نقشه انجام شده است.
9) عبور لوله‌ها از زیر دیوار یا پارتیشن، از داخل غلاف سیمانی یا فولادی با یک سایز بزرگ‌تر انجام شده است.
10) در رایزرها و سایر فضاها، حریم بین لوله‌ها و تابلوها با تأسیسات غیر برقی رعایت شده است (لوله برق و تأسیسات 15 سانتی‌متر).
11) کنترل اتصالات لوله‌ها و به‌کارگیری حداقل زانوها در لوله‌گذاری و تعداد زانوهای مجاز در یک مسیر صورت گرفته است (حداکثر 360 درجه).
12) تابلوی توزیع واحدها در محل مناسب و با ابعاد و پیش‌بینی نیاز آینده دیده شده است.
13) عایق‌بندی محل تقاطع لوله‌های برق و تأسیسات مکانیکی صورت گرفته است.
14) بررسی چاه ارت و اخذ برگه مشخصات فنی چاه ارت از کارفرما.
15) سرلوله‌ها در فاصله بین لوله‌گذاری و سیم‌کشی جهت جلوگیری از ورود نخاله ساختمانی موقتاً مسدود شده است.
16) لوله‌گذاری جهت برق‌رسانی به سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی در مجاورت آن صورت گرفته است.
17) استفاده از چاه آسانسور جهت عبور تأسیسات برقی به استثناء کابل تراول و آسانسور ممنوع است.
18) تابلو برق سیستم آنتن مرکزی داخل خرپشته باشد (در فضای آزاد نباشد).
19) جهت تغذیه جکوزی، نصب پریز ممنوع است و به صورت نصب ثابت و مطابق چک‌لیست محیط مرطوب انجام گردد.
20) همبندی (هم پتانسیل نمودن) کامل اجزاء فلزی ساختمان.
21) در صورت نیاز به سیستم صاعقه‌گیر، می‌بایست چاه ارت مجزا زده شود.
22) چراغ خطر برخورد جهت ساختمان‌های مرتفع لحاظ شده است.
نتیجه‌گیری
با توجه به اینکه برق‌کشی ساختمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند جان ساکنین ساختمان را به خطر بیندازد، آشنایی با نکات مهم بررسی سیستم برق ساختمان بسیار ضروری به نظر می‌رسد. توصیه می‌شود تا برای آشنایی دقیق و مفهومی با این چک‌لیست در دوره آموزش برق ساختمان درجه 1 و 2 آموزشگاه سروش جاوید شرکت کرده و پس از گذراندن دوره و اخذ مدرک رسمی فنی و حرفه‌ای به راحتی وارد بازار کار شوید و از اطلاعات بالا و کیفیت بالای کار خود لذت
