بازرس جوش کیست و باید چه مهارت‌هایی داشته باشد؟

معمولا جوشکارانی که اتصالات مختلف را به یکدیگر جوش می‌دهند، با خطا‌هایی مواجه می‌شوند که ممکن است خسارت‌های جبران‌نا‌پذیری به بار آورند. گفتنی است که یک جوش خوب باید عاری از هرگونه نقص باشد و تحمل تمامی تنش‌های استاتیکی و دینامیکی را داشته باشد. بازرسان جوش افرادی هستند که پس از گذراندن تخصصی دوره آموزش بازرسی جوش می‌توانند به کمک آزمایشات و مهارت‌های فنی‌شان این موارد را بسنجند.

دقت کنید که بازرسی جوش عملیاتی است که جهت کنترل قطعات از قبل جوش داده شده و بررسی کیفیت فرآیند‌های جوشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع می‌توان گفت که مهم‌ترین دلیل انجام بازرسی جوش، تعیین کیفیت جوش و اتصالات جوشکاری شده است.

در رابطه با این آزمایشات انجام شده نیز باید گفت که توسط یک سری کد و استاندارد تعیین شده انجام می‌شود. این استاندارد‌ها در هر صنعت به یک شکل خاص است و با توجه به کاربرد قطعه و محل استفاده از آن متفاوت است.

دوره‌های آموزش بازرسی جوشبه صورت حرفه‌ای برگزار می‌شود و کارآموز را برای کار در شرایط مختلف آماده می‌کند. بازرسان باید پس از دریافت مدرکشان به عنوان یک بازرس جوش مورد تأیید و متخصص فعالیت کنند. از مهم‌ترین مهارت‌هایی که این افراد باید داشته باشند شامل موارد زیر است:

• با تمامی نقشه‌ها، علائم، اصطلاحات و استاندارد‌های بین‌المللی آشنا باشند.

• در بحث متالوژی جوش اطلاعات کافی داشته باشند.

• در شرایط بحرانی بتوانند بهترین راهکار‌ها را ارائه دهند.

• توانایی کافی جهت تدوین پروژه و گزارش کنترل کیفیت آن را داشته باشند.

• در تمامی مراحل بازرسی حضور فعال داشته باشند.

• به ارزیابی صلاحیت جوشکاران و اپراتور‌های آنان بپردازند.

• دستور‌العمل‌های مربوط به جوشکاری و آماده‌سازی اتصالات را بررسی کنند.

• روش‌های مربوط به انبار کردن فلز‌های خام و مواد مصرفی در جوش را ارزیابی کنند.

• تفسیر نقشه‌های جوشکاری و عیب‌یابی را انجام دهند.

• از کیفیت مواد مصرفی و قطعات مد‌نظر در جوشکاری اطمینان پیدا کنند.

• گزارش کاملی از جوش و آزمایشات انجام شده را تهیه کنند.

شما عزیزان علاقمند می‌توانید با شرکت در برخی دوره آموزش بازرسی جوش حرفه‌ای، با مهارت‌های فوق آشنا شوید و آینده شغلی درخشانی را برای خود رقم بزنید.

با توجه به دوره‌های مربوط به آموزش بازرسی جوش می‌توان گفت که وظایف شخص بازرس در هر مرحله از یک پروژه خاص جوشکاری متفاوت است. دقت فرمایید که بازرس جوش باید در تمامی مراحل بر درستی انجام روند کار نظارت کامل داشته باشد. مثلا باید کیفیت قطعات و مواد مصرفی مورد نیاز را تا انتهای پروژه به طور کامل بررسی کند. همچنین اگر در مواد مصرفی مشکل خاصی وجود داشت، باید راهکار‌های لازم را جهت رفع آن ارائه دهد.

به طور کلی باید گفت که بازرسی جوش از سه مرحله مجزا تشکیل شده است که شامل بازرسی‌های لازم قبل از جوش، بازرسی در هنگام جوش و همینطور بازرسی پس از جوش بوده که در ادامه هر یک را به اختصار برای شما توضیح خواهیم داد.

بازرس جوشکاری باید قبل از شروع فرآیند جوشکاری، تمامی استاندارد‌ها و شرایط لازم را در نظر بگیرد. مثلا باید مواردی همچون ضخامت ورقه‌ها، تجهیزات کارگاهی، موقعیت جغرافیایی و نحوه اتصالات را مورد بررسی قرار دهد. در ادامه شما را با مواردی که باید قبل از شروع فرآیند جوش مورد بررسی قرار بگیرند آشنا می‌کنیم:

• دهانه‌های ریشه (Root Opening)

• پشت بند‌ها (Backing)

• زاویه‌های شیار (Groove Angle)

• ترازبندی مربوط به اتصال (Joint Alignment)

همان‌طور که گفتیم شخص بازرس باید در تمامی مراحل کار حضور داشته باشد تا شاهد فرآیند کلی کار باشد. حضور بازرس در حین جوشکاری بسیار حیاتی است چراکه در صورت بروز هرگونه مشکلی، مانع از کاهش کیفیت کار می‌شود. در ادامه مواردی را مشاهده می‌کنید که حضور متخصص در حین اجرای آن‌ها سبب بهبود جریان کار می‌شود:

• جوشکاری‌های مقاومتی (RW)

• جوشکاری به کمک شعله (OFW)

• جوشکاری قوس الکتریکی از طریق الکترود پوشش دار (SMAW)

• جوشکاری قوس الکتریکی از طریق الکترود غیرمصرفی همراه با محافظت گاز (GTAW)

• جوشکاری قوس الکتریکی از طریق سیم جوش مصرفی در زیر پودر (SAW)

• جوشکاری قوس الکتریکی از طریق سیم جوش تو‌خالی مصرفی همراه با محافظت گاز (FCAW)

• جوشکاری قوس الکتریکی از طریق سیم جوش تو‌پر مصرفی همراه با محافظت گاز (GMAW)

بعد از اتمام فرآیند جوشکاری، حتما باید اتصالات جوش بازرسی شوند. این اتصالات به دو گروه مخرب و غیرمخرب تقسیم‌بندی می‌شوند.

در آزمایشات مربوط به اتصالات مخرب، قطعه مورد نظر باید تخریب شود تا محدوده تحمل تنش آن به درستی دست بیاید. ولی در آزمایشات غیرمخرب، هیچ گونه آسیبی به قطعه وارد نمی‌شود. آزمایشات پس از جوشکاری عبارت‌اند از:

• آزمایش مربوط به مایع نافذ (PT)

• آزمایش‌های التراسونیک (UT)

• آزمایش‌های جریان گردابی (ET)

• بازرسی‌های چشمی (VT)

• آزمایش مربوط به ذرات مغناطیسی (MT)

• آزمایش‌های رادیو‌گرافی (RT)

در مقاله بالا مطالب مفیدی را نسبت به جایگاه شغلی بازرس جوش بیان کردیم. اگر شما نیز قصد ورود به این زمینه شغلی را دارید، باید در دوره‌های مخصوص آموزش بازرسی جوش شرکت کرده و آزمون‌های مربوط به آن را بگذرانید تا مهارت کافی را در این کار به دست آورید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دوره آموزش بازرسی جوش کافی است به وب‌سایت رسمی سروش جاوید مراجعه فرمایید.